Wartość rynkowa akcji giełdowych kształtuje się różnie w poszczególnych krajach strefy euro
Od września 2017 wartość rynkowa akcji notowanych na giełdach w strefie euro oscyluje na poziomie 8 bln euro, czyli jest wyższa niż w szczytowym momencie tuż przed kryzysem finansowym, w lecie 2007, kiedy wynosiła 7 bln euro. Wśród sektorów zdecydowanie największym emitentem akcji są przedsiębiorstwa, na które przypada ok. 80% ich łącznej wartości. Wartość rynkowa akcji wyemitowanych przez „pozostałe podmioty finansowe” jest ponaddwukrotnie wyższa od wartości akcji sektora bankowego.
19.10.2018
Akcje giełdowe są ważnym elementem sektora finansowego strefy euro. Należą do głównych źródeł finansowania i instrumentów inwestycyjnych. Jednak wahania cen akcji mogą odbijać się na sytuacji finansowej ich posiadaczy. Dlatego statystyki dotyczące akcji mają duże znaczenie dla analizy monetarnej i finansowej.
Podczas ostatniego kryzysu finansowego wartość akcji giełdowych w strefie euro spadła w ciągu niespełna dwóch lat o 60% – z 7 bln euro w maju 2007 do niecałych 3 bln euro w lutym 2009. Dopiero po sześciu latach powróciła do poziomu sprzed kryzysu, a od września 2017 wynosi ok. 8 bln euro.
Wykres 1 – Wartość rynkowa akcji giełdowych w strefie euro dla wszystkich walut emisji
(mld EUR; sierpień 2018)
Źródło: EBC: statystyka emisji papierów wartościowych
Emitentów akcji giełdowych dzielimy na trzy główne sektory. Największym jest sektor przedsiębiorstw, na który przypada ok. 80% łącznej wartości wszystkich akcji giełdowych w strefie euro (sierpień 2018). Do marca 2012 drugi w kolejności był sektor bankowy – potem prześcignął go sektor „pozostałych podmiotów finansowych” (z wyjątkiem listopada 2012). Do pozostałych podmiotów finansowych zaliczamy m.in. firmy ubezpieczeniowe, firmy pożyczkowe oraz maklerów, brokerów i dealerów papierów wartościowych. Według najnowszych danych wartość rynkowa akcji giełdowych wyemitowanych przez pozostałe podmioty finansowe od stycznia 2018 utrzymuje się na poziomie 1,3 bln euro – to dwa razy więcej, niż emituje obecnie sektor bankowy. Od kryzysu finansowego wartość rynkowa akcji tych dwóch sektorów kształtuje się odmiennie (zob. wykres 2).
Występuje też znacznie zróżnicowanie między krajami strefy euro. Można je porównać na interaktywnych wykresach.
Wykres 2 – Kształtowanie się cen akcji giełdowych przedsiębiorstw, banków i pozostałych podmiotów finansowych ze strefy euro przed kryzysem finansowym i po kryzysie
(mld EUR; wszystkie waluty; sierpień 2018)

Akcje giełdowe i papiery dłużne to papiery wartościowe stanowiące alternatywę dla tradycyjnego finansowania bankowego, np. kredytów. Rozwój sytuacji na rynkach papierów wartościowych może wpływać na transmisję polityki pieniężnej oraz na strukturę finansową strefy euro. Akcje i papiery dłużne należą do głównych źródeł finansowania i instrumentów inwestycyjnych. Jednak wahania cen akcji mogą odbijać się na sytuacji finansowej ich posiadaczy. Dlatego statystyki dotyczące akcji są ważnym elementem analizy finansowej i monetarnej dla strefy euro.
Akcje giełdowe to wszystkie akcje notowane na giełdzie papierów wartościowych lub innym rynku regulowanym. Są to aktywa finansowe dające posiadaczowi udział w przedsiębiorstwie. Zwykle uprawniają do udziału w zyskach (dywidendy) oraz w aktywach netto w razie likwidacji przedsiębiorstwa.
Statystyki akcji giełdowych w strefie euro przedstawiamy w podziale na stany i transakcje. Stany (salda) ukazują wartość rynkową akcji. Transakcje obejmują (a) nowe emisje, w których emitent sprzedaje na giełdzie za gotówkę nowo utworzone akcje, oraz (b) wykupy akcji giełdowych za gotówkę przez ich emitenta.
Do akcji giełdowych nie zalicza się udziałów i jednostek uczestnictwa wyemitowanych przez fundusze rynku pieniężnego i inne fundusze inwestycyjne. Więcej informacji o funduszach inwestycyjnych w strefie euro można znaleźć w komentarzu z 20 października 2017.
Sektor „przedsiębiorstwa” obejmuje przedsiębiorstwa niefinansowe, natomiast do sektora „pozostałe podmioty finansowe” zaliczamy przedsiębiorstwa finansowe inne niż banki, np. firmy ubezpieczeniowe, firmy pożyczkowe, maklerów, brokerów i dealerów papierów wartościowych oraz spółki holdingowe (niezarządzające innymi jednostkami).
Podane tu statystyki pochodzą z miesięcznych danych o emisji papierów wartościowych (SEC) dostępnych w hurtowni danych statystycznych EBC (Statistical Data Warehouse) – aby je znaleźć, należy wpisać kod podany w części „Odsyłacze”.
Kwartalne dane o notowanych i nienotowanych papierach udziałowych są też ujęte w statystyce kwartalnych rachunków sektorowych (QSA). Z powodu zastosowania innej metodologii mogą się jednak różnić od statystyk emisji papierów wartościowych. Dane te również są dostępne w hurtowni, a także w postaci interaktywnych wizualizacji na stronie „Statystyki strefy euro”.
Dane o emisjach papierów wartościowych w strefie euro są zbierane przez krajowe banki centralne na podstawie wspólnych przepisów i według jednakowej metodologii we wszystkich krajach tej strefy. Dzięki temu miesięczne statystyki dotyczące poszczególnych krajów są porównywalne i można je wykorzystywać do zestawień krajowych i międzynarodowych.
Statystyki emisji papierów wartościowych są zgodne z Europejskim Systemem Rachunków Narodowych i Regionalnych ESA 2010.
Więcej informacji o akcjach i innych papierach wartościowych notowanych na giełdach:
Informacje o statystykach papierów wartościowych na stronie EBC
Komunikaty prasowe o statystykach emisji papierów wartościowych w strefie euro
Kalendarz publikacji statystyk emisji papierów wartościowych w strefie euro
Przewodnik po statystyce papierów wartościowych (standardy międzynarodowe)
Ramy prawne: wytyczne EBC/2014/15 w sprawie statystyki monetarnej i finansowej, załącznik II, część 12
Statystyki emisji papierów wartościowych (SEC) w hurtowni danych statystycznych EBC:
- Statystyki emisji papierów wartościowych w euro dla strefy euro można znaleźć w hurtowni danych statystycznych po wpisaniu kodu: SEC.M.*.1000.F51100.M.1.EUR.E.Z
- Statystyki emisji papierów wartościowych dla strefy euro obejmujące wszystkie waluty można znaleźć po wpisaniu kodu: SEC.M.*.1000.F51100.M.1.Z01.E.Z
Informacje o statystykach rachunków finansowych na stronie EBC
Informacje o statystykach zasobów papierów wartościowych na stronie EBC